dinsdag 15 maart 2011

Goed voor de missie, maar niet voor ons

Wat kunnen wij leren van Afrika en Azië? Veel, zoals: simpel, goed, goedkoop en doeltreffend - maar wie wil dat nou?

Voor en in de 'ontwikkelingslanden' ('missie' heette dat 100 jaar geleden, of 'derde wereld' toen ik geboren werd) worden veel hulpmiddelen voor de landbouw en gezondheidszorg ontwikkeld. Eenvoudige, goedkope en robuuste apparaten die helpen bij het stellen van een diagnose of bij een behandeling. In eerdere berichten heb ik al geschreven over microscopen, Lab on a Chip (Chip? Papier!) en oogmetingen, maar wat dacht je van deze bril (of deze) die de drager zelf kan instellen (in een land met een chronisch gebrek aan oogartsen die geen tijd hebben om al die afgedankte brillen van goedbedoelde donateurs te matchen met slechtzienden?). Veel van deze apparaten kunnen worden verbonden met een mobiele telefoon - en dat hoeft niet de nieuwste versie van het hipste merk te zijn. Op die manier worden gegevens doorgestuurd naar die plaatsen in Afrika of elders in de wereld waar wel expertise is. 'Maar papieren diagnose apparaten kunnen toch geen data verzenden?'. Klopt, maar je kunt er wel een foto van maken en die de wereld rondsturen, want als er iets is wat in Afrika de laatste jaren explosief is gegroeid, dan is het wel het aantal mobiele telefoons per inwoner. Waar het aantal vaste aansluitingen tussen 2005 en 2010 is gegroeid van 1,4 naar 1,6 per 100 inwoners, is die van de draagbare telefoons gestegen van 12,3 naar 41,4 (en in Azië van 22,5 naar 67,8).

Waarom eenvoudig als het moeilijk kan? Dat gevoel bekruipt me als ik al die prachtige voorbeelden zie. Zo ook met het fenomeen 'mobiele betalingen'. Daar waar Apple, Microsoft en Google vechten om dé standaard te kunnen bepalen, bestaat die in Afrika al. Daar werd een oplossing gezocht voor enerzijds de hoge kosten die banken voor het overboeken van geld vroegen en anderzijds de gevaren die het rondlopen met contact geld met zich meebrachten (van hen die in de steden geld verdienden voor de achterblijvers). M-Pesa heet dat, waar de 'M' staat voor 'Mobiel' en PESA (Swahili) voor 'Geld'. Aantal klanten? 16 Miljoen, aantal stijgend.

Het Tropenmuseum in Amsterdam heeft een verzameling van deze eenvoudige mobiele hulpmiddelen aangelegd. Om de bekendheid te vergroten is er zelfs een Facebook pagina voor ingericht. Ook de 'oude' SMS-berichten horen in dit rijtje thuis: zij zorgen bijvoorbeeld bij een ziekenhuis in Johannesburg voor een afname van het aantal no-shows van 15% naar 4%.

Er zijn nog veel meer voorbeelden te noemen: een mobiel EPD, een medicijndoos... luister maar naar dit interview of bekijk onderstaande video.


Aanvulling op 4 mei 2011:
Ushahidi, een open source platform voor het verzamelen van informatie, wordt steeds vaker ingezet in crisisgebieden. Weer een vinding uit Afrika. Nu wordt ook door het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken gezocht naar uitbreiding. Zie voor algemene info onderstaande video of kijk op Wikipedia.

What is the Ushahidi Platform? from Ushahidi on Vimeo.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten